Limburg slaat de handen ineen voor sluitende waterstrategie Chemelot

Om ervoor te zorgen dat Chemelot ook op het gebied van waterhuishouding de
meest duurzame en veilige site van Europa wordt, start op 1 maart onder de vlag van Brightsite het programma ‘Circulair water voor Chemelot’. Een consortium bestaande uit Waterschapsbedrijf Limburg (WBL), Waterleiding Maatschappij
Limburg (WML), Utility Support Group (USG) en Sitech Services gaat dit programma ondersteunen en ondertekende daartoe onlangs een intentieverklaring.

In het kader van duurzaamheid zijn, naast het reduceren van broeikasgasemissies, ook het verminderen van uitstoot van afvalstoffen naar water en het reduceren van het totale watergebruik van de site belangrijke doelstellingen op de Chemelot site. Water is een basisbehoefte voor de processen in de industrie. Zo is water op de Chemelot site noodzakelijk voor koeling, verwarming (stoom), als proceswater en als bluswater.  

Door de klimaatverandering enerzijds en sociaal-economische ontwikkelingen anderzijds is het niet vanzelfsprekend dat er overal in Nederland in de toekomst voldoende (schoon) water beschikbaar is. Chemelot is zich ervan bewust dat zij, vanwege de omvang van de site en het gebruik van water in de diverse processen, een behoorlijke impact heeft op het oppervlaktewatersysteem van Limburg. Chemelot haalt water uit het Julianakanaal. Een derde van dat water gaat verloren tijdens gebruik, met name door verdamping. De rest wordt gezuiverd in de Integrale Afvalwater Zuiveringsinstallatie (IAZI) en geloosd op de Maas via een zijtak van de Ur.  

“We willen het watersysteem op de Chemelot site klaarmaken voor de toekomst door componenten beter uit het water te halen en waar mogelijk opnieuw te gebruiken en ons watergebruik te verminderen. Om dit voor elkaar te krijgen zijn we het programma ‘Circulair water voor Chemelot’ gestart”, zegt Lianne van Oord, programmamanager bij Brightsite. 

Circulair water voor Chemelot
Brightsite gaat het programma ‘Circulair water voor Chemelot’ vormgeven. Sitech, USG, WBL en WML zullen dit ondersteunen en hun kennis en netwerk inbrengen. De verwachting is dat ook andere partijen, zoals kennisleveranciers en technologie-ontwikkelaars en natuurlijk de fabrieken op de site mee gaan doen. De transitie naar een klimaatneutraal Chemelot in 2050, heeft ook effect op het watergebruik en afvalwater van 
de fabrieken. Het sluiten van de waterketen vraagt om een integrale benadering en is verbonden met de duurzaamheidsontwikkelingen op Chemelot en in de omgeving. Het uiteindelijke doel is een nullozing, oftewel circulair water. Dat lukt niet alleen met het optimaliseren van processen, daarvoor zijn nieuwe technologieën nodig en moet er met een frisse blik gekeken worden naar het totale watersysteem op de site. Circulair water 
gaat over het sluiten van cirkels – van kleine cirkels rondom een fabriek tot grote, site-brede cirkels – en over zowel watergebruik als de stoffen in het afvalwater.  

Consortium
De partijen uit het consortium, WBL, WML, USG en Sitech spelen allemaal een belangrijke rol als het gaat om water op de site of in heel Limburg en zijn allen stakeholder in dit belangrijke programma. USG en Sitech zijn verantwoordelijk voor de waterhuishouding op Chemelot. Sitech beheert de IAZI en is houder van de Waterwetvergunning voor de site. De waterinname, het watertransport, de productie van gedemineraliseerd water en de stoomhuishouding op de Chemelot site vallen onder de verantwoordelijkheid van USG. WBL en WML zijn betrokken als kennispartners in de Limburgse waterketen. WML wint, zuivert en distribueert het drinkwater in de provincie Limburg en heeft belang bij schone bronnen voor de drinkwatervoorziening, waaronder de Maas. WBL houdt zich bezig met het transporteren en zuiveren van (communaal) afvalwater en de slibverwerking. 
  
Het consortium dient als startpunt voor een overkoepelend samenwerkingsverband dat onderwerpen agendeert, bredere samenwerking initieert, stakeholders mobiliseert en aanvullende financiering genereert. Er wordt bewust samenwerking gezocht, omdat de afzonderlijke partijen kennis en netwerken tot hun beschikking hebben, waarvan het programma ‘Circulair water voor Chemelot’ kan profiteren.  

Joyce Nelissen, Directeur-Bestuurder WML: “De Maas is een belangrijke bron voor het produceren van Limburgs drinkwater. Op Nederlandse schaal drinken liefst vier miljoen mensen kraanwater dat gemaakt is van Maaswater. WML en de drinkwaterbedrijven benedenstrooms van Limburg hebben een groot belang in een zo schoon mogelijke Maas. We brengen onze kennis en kunde dan ook graag in. De uitdagingen die de klimaatverandering aan ons stelt, kunnen we alleen samen het hoofd bieden. Daarom hechten we aan samenwerking met onze partners in de waterketen.” 

Guus Pelzer, Algemeen Directeur Waterschapsbedrijf Limburg: “Binnen dit duurzame ‘water’netwerk zetten wij de stap naar een meer klimaatonafhankelijke bedrijfsvoering. De introductie van duurzame, modulaire zuiveringsinstallaties en circulair water gaan bijdragen aan de economische motor voor de Chemelot-bedrijven. Een sterk Limburgs voorbeeld met internationaal perspectief.” 

Wouter Vermijs, Managing Director USG: “Met de bundeling van kennis van alle partners gaat dit consortium invulling geven aan duurzaam waterbeheer op Chemelot. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van Chemelot naar de meest duurzame chemiesite van Europa. USG draagt daar graag haar steentje aan bij.” 

Marc Dassen, CEO Sitech Services: “Met deze samenwerking onderstrepen we dat het watersysteem op Chemelot verbonden is met het watersysteem in Limburg en dat we het van toegevoegde waarde vinden samen op te trekken. We hebben elkaar hard nodig om tot duurzame oplossingen voor watermanagement te komen.”

Over Brightsite
Brightsite is een samenwerking tussen Sitech Services, TNO, Maastricht University en Brightlands Chemelot Campus en richt zich op de verduurzaming van de chemische industrie, onder andere op de Chemelot site. De klimaatdoelstellingen stellen de chemische industrie voor enorme uitdagingen, maar bieden tegelijkertijd ook kansen. Goed transitiemanagement zal resulteren in economische groei en aantrekkingskracht van talent en bedrijvigheid. Aangezien er bij de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie meer komt kijken dan enkel het technische deel, worden ook veiligheidsaspecten, maatschappelijke acceptatie, juridische en economische haalbaarheid én onderwijs meegenomen.