Hoe kunnen we in de toekomst veilig, gezond én duurzaam wonen, werken, recreëren, ondernemen en innoveren in de omgeving van Chemelot?
In de Strategische Gebiedsvisie Omgeving Chemelot geven de Provincie Limburg, de gemeenten Sittard-Geleen en Stein, Chemelot, Brightlands Chemelot Campus en DSM hier samen antwoord op. Deze visie is vastgesteld in 2022.
Samen zijn wij gekomen tot drie leidende ambities voor de omgeving van Chemelot:
Klimaatneutraal in 2050
Chemelot is met circa acht vierkante kilometer een van de grootste chemische complexen van west Europa. In lijn met de klimaatdoelstellingen van Parijs heeft Chemelot de ambitie om in 2050 CO₂-neutraal te produceren. We werken er hard aan om de meest duurzame site van Europa worden.
Door fossiele grondstoffen (aardgas, nafta en elektriciteit) volledig te vervangen door groene elektriciteit en biomassa, draagt Chemelot bij aan de verduurzaming en het behalen van klimaatdoelen.
Fossiele grondstoffen worden momenteel voornamelijk per buis aangevoerd. Om duurzaam te produceren, werkt Chemelot aan de transitie naar circulaire grondstoffen en biomassa, in vaste vorm (droge bulk).
Als we deze blijven aanvoeren per vrachtauto, zou het vrachtverkeer verdubbelen tot 2030.
Klimaatneutraal produceren en de kwaliteit van de leefomgeving verhogen, sluit goed aan bij de Sustainable Development Goals, de wereldwijde duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. De Verenigde Naties hebben deze vastgesteld om rond 2030 een betere en duurzamere toekomst voor alle mensen en de wereld te bereiken.
Kansrijke koploper in Limburg en Nederland
De totale emissie aan broeikasgassen op Chemelot is in 2022 met 18% afgenomen, in 2021 met 7%. Chemelot bevindt zich daarmee, wat betreft reductie van broeikasgassen, aan de top van de industriële clusters in Europa. Wij zijn daar trots op.
Ten opzichte van 1990, een belangrijk ijkjaar in het klimaatbeleid, namen onze broeikasgasemissies 40% af. Bedenk hierbij dat de uitstoot toenam tot ver in het eerste decennium van deze eeuw. Bovendien is sinds 1990 de productie op Chemelot verder toegenomen.
Haven Cruciaal
Een van de belangrijke pijlers van de verduurzaming van Chemelot is dat we ons terrein en ook de infrastructuur en transport van en naar de haven duurzaam en veilig optimaliseren. Geen fossiele grondstoffen meer aanvoeren via buisleidingen bijvoorbeeld, maar circulaire korrels die per schip aankomen en via een veilige en duurzame verbinding over eigen terrein naar Chemelot gaan. De haven in Stein speelt een cruciale rol hierin.
Duurzamer en veiliger transport
Het toenemen van vrachtverkeer op de openbare weg vergroot risico’s op verkeersopstoppingen en ongelukken. Door het inzetten op een ander vervoersysteem (modal shift) en de toekomstige circulaire grondstoffen en biomassa te transporteren via water zetten we in op duurzamer en veiliger transport. Het transport tussen Chemelot en de haven Stein is momenteel multimodaal, dat wil zeggen per buis, rail en over de weg.
De infrastructuur voor transport past binnen de koepel van Chemelot en vormt een directe en gesloten verbinding tussen de haven en de site. Het project wordt ontwikkeld in afstemming met de omgeving en leidt tot een verbetering van het woon- en leefklimaat (omgevingskwaliteit). Omwille van deze omgevingskwaliteit heeft de gemeente Stein een handelingskader opgesteld om het project te kunnen toetsen. Een nulmeting naar deze omgevingskwaliteit maakt hier onderdeel van uit.
De ontwikkeling van de haven en de MMC is het benoemd als gebiedsopgave 2 in de Strategische gebiedsvisie Chemelot en maakt onderdeel uit van de uitvoeringsagenda van deze Strategische Gebiedsvisie.
In het kader hiervan heeft de gemeenteraad Stein een motie aangenomen: met oog op de Omgevingswet moet er sprake zijn van een verbetering van de leefomgeving. Daarnaast betrekken we de omgeving bij de ontwikkelingsplannen in een participatietraject. Hiervoor is een omgevingsmanager ingezet.
Voordelen in de omgeving
We onderzoeken de best beschikbare technieken en transportmogelijkheden nauwkeurig en vinden het belangrijk om inwoners, overheden en andere organisaties in een vroegtijdig stadium te betrekken bij onze ambitie en eventueel mitigerende maatregelen.
Kortom
In Limburg hebben we veel om trots op te zijn. Chemelot is daar een belangrijk onderdeel van. Na het sluiten van de mijnen eind jaren zestig en het verlies van banen daardoor, heeft DSM en later Chemelot zich ontwikkeld tot de banenmotor van Limburg. De afgelopen decennia is Chemelot in de haarvaten van de Limburgse cultuur gekropen.
We lopen niet alleen voorop in banen en bedrijvigheid. Bij onze bedrijven en op onze campus wordt ook hard gewerkt aan de omwenteling naar schone productie. In Limburg zijn we ook voor Nederland een voorbeeld op dit gebied. Daar kunnen we met z’n allen trots op zijn. Maar dit kunnen we niet alleen. Bij Chemelot doen we dit samen met onze omgeving. Samen zorgen we ervoor dat dit op een ongekende veilige manier gebeurt. Veiligheid staat bij Chemelot altijd bovenaan. Chemelot wordt niet voor niets de banenmotor van Limburg genoemd. Dat moet vooral zo blijven.
Klik op de foto's hiernaast om meer te lezen over een project.